نهضت مزدک هم از دیرباز مورد توجه مورخان و پژوهشگران تاریخ ایران بوده است و از دیدگاه های مختلف مورد اعتنا قرار گرفته . برخی آن را جنبشی مردمی و برخاسته از دل نیازهای عمومی توده ها به شمار آورده اند و جمعی نیز بر آن سرند که این واقعه، حادثه ای گذرا بیش نبود و ناشی از بی اقبالی های ایرانیان و شاهان ساسانی در دوره تلخی از حیات ملی آنان بوده است . هر چه هست که بعد از این پیشامد اسف بار همیشه قلم در دست دشمنان مزدک بوده، حتی یک تن از وقایع نگاران سالها و قرن ها نیز در مورد این مصلح اجتماعی، سخن به انصاف نگفته است . بررسی علل وقوع جنبش، نحوه اوج گیری و فرود آن، موضوعی است که با ملاحظه جمیع جهات بی طرفی در یک تحقیق علمی، مورد اعتنا قرار گرفته است و شاید بتوان ادعا کرد که منابع گوناگونی نیز مورد استفاده بوده است .
)